Allan Sekula

07 februari 2013 —31 maart 2010

Allan Sekula is een gerenommeerd fotograaf, theoreticus, fotohistoricus en auteur. Allan Sekula focust op economische systemen, een thema dat meestal wordt beschouwd als onverenigbaar met het domein van de kunst, en maakt daarvoor gebruik van kleurenfotografie in combinatie met tekst. Culturele critici zien de economie vaak als een niet erg interessante, problematische kwestie voor kunstenaars, hoewel vele kunstwerken zelf onmiskenbaar zijn beïnvloed door marktmechanismen.

Voor Sekula is het niet relevant dat fotografie uiteindelijk werd erkend als een geëmancipeerd artistiek medium naast schilder- en beeldhouwkunst. Hij vindt de bescheidenheid van het medium interessanter, en de mogelijkheid die het biedt om kennis te verwerven door scherpe observatie. Fotografie heeft het bijzondere vermogen om aspecten van economische systemen te beschrijven binnen de parameters van de beeldende kunst, door middel van wat gewoonlijk de 'documentaire' wordt genoemd. Sekula probeert hier een duidelijk alternatief te bieden voor de fotografiecultuur waaraan het hedendaagse systeem van musea en galerieën zich wijdt, dat volgens de kunstenaar in wezen de voorbereidingen treft voor een 'antiquarische toekomst' waarin kunst gedoemd is om overeen te stemmen met de museumrelicten uit het verleden.

De afgelopen jaren werkte Sekula aan lange documentaire projecten die geïnspireerd zijn op hedendaagse politieke gebeurtenissen. Deze projecten hebben geleid tot fotosequenties en omvangrijke reeksen, die de kunstenaar vaak afrondt met de publicatie van een boek. In deze publicaties worden de foto's in een context geplaatst aan de hand van Sekula's teksten, die ook altijd voorhanden zijn op zijn tentoonstellingen, wat de opdeling van Sekula's praktische werk in schrijven en beeldende productie benadrukt. Sekula past elke tentoonstelling aan op basis van zorgvuldig geselecteerde foto's en voorwerpen die kenmerkend zijn voor de plaatselijke context en 'herschrijft' dus zijn verhaal door het werk anders op te stellen. Door zijn tentoonstellingen op elke locatie af te stemmen, verbinden ze in feite steden en havens met elkaar, wat doet denken aan de goederenproductie en -stroom via ingewikkelde netwerkrelaties in havensteden, het thema van Sekula's werk.

In Lumiar Cité in Lissabon wordt momenteel The Dockers' Museum tentoongesteld. Foto's van de reeks 'Ship of Fools' en de film 'The Forgotten Space' (Allan Sekula, Noël Burch) vormen een deel van de tentoonstelling. De tentoonstelling is opgesteld met een focus op beeldverhalen en voorwerpen die verband houden met de wereld van zeelieden en havenarbeiders, zoals blijkt uit de titel van de tentoonstelling. De 'interessante voorwerpen' die de kunstenaar vergaarde en de beeldverhalen die hij zich toe-eigende, dienen niet als kunstwerken te worden opgevat maar plaatsen Sekula's foto's en film in een context, terwijl die op hun beurt het voortdurend verzamelen van dergelijke voorwerpen door Sekula in een context plaatsen. Sekula vindt zijn 'interessante voorwerpen' op online veilingen, waarbij de symbolische 'lichtsnelheid' van het internet in schril contrast staat met het trage goederentransport, dat voor 90% over zee gebeurt.

Door de 'vergeten ruimte' van de zee met haar 100.000 schepen en 1.500.000 zeelieden als thema van dit werk te nemen, bezint Allan Sekula over de impact van de huidige neoliberale ideologieën. Zijn werk stelt hun beloftes van een vlotte, eindeloze goederen- en kapitaalstroom in vraag, waarbij de nadruk op consumptie ligt en men geen aandacht heeft voor de achterliggende arbeid en arbeidsomstandigheden. Het maakt duidelijk dat de globalisering vergaande gevolgen heeft voor ons leven.

Allan Sekula (VS) woont en werkt in Los Angeles als activist, kunstenaar, auteur en criticus. Zijn werk bestaat sinds het begin van de jaren 1970 uit de geschiedenis en theorie van fotografie en uit verschillende projecten met economische en geopolitieke onderwerpen. Enkele van zijn boeken zijn: 'Photography against the Grain: Essays and Photo Works 1973-1983', 'Fish Story', 'Geography Lesson: Canadian Notes', 'Dismal Science: Photo Works 1972-1996', 'Allan Sekula: Dead Letter Office', 'Deep Six/Passer au bleu' en 'TITANIC's wake' (Portugese versie uitgegeven door Maumaus). Hij is ook medeauteur van 'Five Days That Shook the World: Seattle and Beyond'. Sekula nam deel aan vele individuele en collectieve tentoonstellingen, waaronder de 50e Biënnale van Venetië, Documenta X, XI en XII in Kassel en de 29e Biënnale van São Paulo. Hij is docent aan het California Institute of the Arts (Cal Arts) in Valencia (VS).

De tentoonstelling The Dockers' Museum met Jürgen Bock als curator wordt georganiseerd in partnerschap tussen Lumiar Cité en het centrum voor hedendaagse kunst La Criée in Rennes (Frankrijk), met de medewerking van het M HKA in Antwerpen (België) en de Stills Gallery in Edinburgh (VK).